Dây Curoa Cam là gì? Khi nào nên thay dây curoa cam ô tô?

Dây curoa cam (hay còn gọi là đai cam) có nhiệm vụ đồng bộ vòng quay giữa trục khuỷu và trục cam, kiểm soát quá trình nổ trong xi lanh, hòa khí tối ưu, giúp động cơ hoạt động ổn định.

Hiện nay có 2 loại đai cam được sử dụng phổ biến là đai cam cao su và xích kim loại. Mỗi loại đều có ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng dòng xe khác nhau.

Phân loại đai cam

Dây curoa cam được phân loại dựa trên vật liệu chế tạo. Trong khi dây đai cao su được sử dụng trên các loại xe vừa và nhỏ thì dây xích kim loại được trang bị trên các loại xe phân khối lớn với công suất mạnh.

Để so sánh cụ thể ưu nhược điểm của 2 loại này, người dùng có thể tham khảo bảng dưới đây.

Hiện nay đai cam cao su được sử dụng phổ biến hơn với khả năng vận hành êm ái, giá thành rẻ và dễ thay thế hơn rất nhiều so với xích.

Dấu hiệu dây curoa cam bị hỏng

Khi dây curoa cam bị đứt hoặc hư hỏng thì động cơ không thể hoạt động được. Vì vậy, nếu lái xe phát hiện những dấu hiệu dưới đây thì cần đưa xe đến gara để sửa chữa và thay thế.

Dấu hiệu đơn giản nhất của dây đai cam bị hỏng là tiếng động cơ lớn. Do dây điện bị mòn hoặc lỏng sau thời gian dài sử dụng mà không được bảo dưỡng. Điều này làm cho vòng quay của trục cam và trục khuỷu không đồng bộ, piston trong xi lanh chuyển động theo quán tính tạo ra sự va chạm với thành van nên phát ra tiếng ồn khi hoạt động.

Tiếng động cơ kêu to là dấu hiệu dây curoa bị hỏng (Nguồn: Masterparts)

Theo nguyên lý hoạt động, dây đai cam xích kim loại cần có dầu bôi trơn khi hoạt động để ăn khớp bánh răng trơn tru. Vì vậy, khi nhận thấy động cơ phát ra tiếng kêu lớn, người lái cũng cần kiểm tra và bổ sung dầu bôi trơn.

Bên cạnh đó, dầu máy bị rò rỉ cũng là dấu hiệu cho thấy dây đai cam đã bị hỏng. Lúc này nắp bảo vệ đai cam bị mòn, nứt hoặc lắp sai khiến van bị biến dạng, tạo khe hở lớn khiến dầu bị rò rỉ ra ngoài.

Dây đai cam bị hỏng khiến van đóng mở sai thời gian, động cơ ngừng hoạt động. Các quá trình nạp, nén, nổ, xả không diễn ra theo đúng trình tự có thể gây hư hỏng các linh kiện bên trong xi lanh.

Ngoài ra, ngay khi dây đai cam bị lỗi, các cảm biến gắn xung quanh động cơ sẽ phát tín hiệu báo động về bộ điều khiển trung tâm thông qua đèn cảnh báo Check Engine. Vì vậy, khi đèn tín hiệu trên đồng hồ taplo sáng lên, chủ xe cần sớm phát hiện và xử lý.

Đèn Check Engine sáng chứng tỏ dây curoa cam bị lỗi (Nguồn: Pinterest)

Khi nào nên thay dây curoa cam ô tô?

Trong các chu trình nạp – nén – nổ – xả, dây đai cam hoạt động liên tục để bánh răng trục cam quay ăn khớp với trục khuỷu động cơ. Nếu dây curoa cam bị mòn, nứt, gãy… sẽ gây trượt dẫn đến trục cam và trục khuỷu mất đồng bộ. Tình trạng này dễ dẫn đến nhiều nguy hiểm cho động cơ xe. Van, piston có thể bị cong, thậm chí trường hợp xấu nhất là bị phá hủy hoàn toàn.

Hầu hết các nhà sản xuất khuyến nghị khi nào nên thay dây đai thời gian. Tuy nhiên, tuổi thọ của đai cam còn phụ thuộc vào quá trình vận hành và điều kiện vận hành của động cơ. Nếu nhận thấy những dấu hiệu sau, bạn nên nhanh chóng kiểm tra dây đai cam:

Động cơ bị ồn

Dây đai cam giúp chuyển động đồng bộ của trục khuỷu và trục cam. Trục cam có nhiệm vụ vận hành xupáp và xupáp để phun nhiên liệu vào buồng đốt cũng như đưa khí thải ra ngoài ống xả của động cơ. Trục khuỷu hoạt động dựa trên sự chuyển động của các piston qua trục khuỷu. Do đó, khi dây đai cam bị mòn, trượt, hoạt động của động cơ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây ra tiếng ồn từ bên trong động cơ. Động cơ kêu to cũng là dấu hiệu của các lỗi phổ biến như áp suất dầu thấp, thiếu dầu bôi trơn động cơ, v.v.

Mất lửa động cơ (bỏ máy)

Dây curoa có vấn đề là một trong những nguyên nhân gây mất lửa hoặc chết máy. Vì khi dây đai cam bị trượt trên trục cam, quá trình đánh lửa của động cơ không thể hoạt động tốt. Điều này dẫn đến việc xi lanh đóng mở không đúng thời điểm, gây chết máy. Nếu không khắc phục sớm sẽ ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ động cơ, khiến tốc độ máy không ổn định, xe tăng tốc yếu…

Động cơ không quay

Dây đai cam bị hỏng sẽ khiến động cơ không chạy được. Đây là tình huống nghiêm trọng nhất. Vì dây curoa cam bị hỏng có thể dẫn đến nhiều hư hỏng khác bên trong. Nếu xe đang chạy mà dây đai cam bị đứt thì nguy cơ cao các bộ phận như cò, van, cần đẩy, bơm dầu… sẽ gặp vấn đề.

Dầu động cơ bị rò rỉ

Kiểm tra dây đai cam ngay khi bạn thấy có hiện tượng rò rỉ dầu bên ngoài bộ phận bảo vệ dây đai cam. Điều này thường do các tấm bảo vệ đai cam bị mòn, nứt hoặc hư hỏng hoặc được lắp đặt không đúng cách ngay từ đầu. Vỏ bảo vệ này vốn đã được cố định bằng vít và bu lông, nhưng luôn có thể xảy ra hư hỏng. Rò rỉ dầu động cơ bị ảnh hưởng rất nhiều do đai cam có thể bị mòn nhanh chóng, làm tăng nguy cơ đứt bất ngờ.

Để động cơ luôn vận hành trơn tru, mượt mà, người dùng cần thường xuyên bảo dưỡng dây đai cam. Với loại xích cam, có thể tra dầu và chỉnh cơ căng đai tại các gara uy tín. Đặc biệt, cần thay dây đai cam sau 100.000 – 150.000 km hoặc 5 năm để đảm bảo an toàn trên mỗi hành trình.