Hộp số vô cấp (CVT) là gì? So sánh hộp số ly hợp kép và CVT

Hộp số vô cấp là gì?

Tên tiếng Anh là Continuely Variable Transmission, viết tắt là CVT. Đây là dải hộp số thay đổi tỷ số truyền liên tục với điểm đặc biệt là không chia theo từng cấp số.

Không chỉ vậy, hộp số này tạo tỷ số truyền bằng dây đai và hệ thống puli thứ cấp, puli sơ cấp. Tuy nhiên, để có thể sử dụng thành thạo hộp số, chúng ta cần hiểu chức năng của các ký hiệu trên cần số.

Hộp số vô cấp trên ô tô (Nguồn: Sưu tầm)

Cụ thể, ký hiệu chuyển số của hộp số vô cấp CVT tương tự như ký hiệu của hộp số tự động AT như sau:

• D: Số tiến bao gồm D1, D2, D3 giúp xe di chuyển tiến tới một cách bình thường
• R: Số lùi dùng để di chuyển lùi xe vào chỗ đậu hay vị trí mong muốn.
• N: Số 0 đối với trường hợp xe hoạt động không tải.
• M (Manual): số tay cho phép người lái sử dụng hộp số tự động không cần dùng chân côn.
• OD (Overdrive): số vượt tốc dùng khi bạn cần vượt xe khác
• L (Low): số thấp dùng khi bạn xuống dốc, tải nặng, lên dốc
• S (Sport): cho phép bạn chuyển số như khi lái thể thao
• B (Brake): dùng để hãm tốc độ khi xuống dốc, hạn chế việc bạn phải rà phanh.

Hướng dẫn chi tiết cách sử dụng hộp số vô cấp

Cách thức hoạt động của hộp số vô cấp liên tục trên ô tô gần giống với hộp số tự động. Đối với xe được trang bị hộp số vô cấp liên tục, tất cả những gì bạn cần làm là chuyển cần số sang chế độ sang số thích hợp mà không cần đạp ly hợp.

Cách lái xe hộp số vô cấp chi tiết

Đầu tiên, người lái phải nhấn chân phanh và đưa cần số về chế độ D. Khi đã nhả chân phanh, chiếc xe sẽ tiến về phía trước và tất cả những gì bạn cần làm là điều khiển vô lăng sao cho hợp lý.

Với cấu tạo tách rời, hộp số vô cấp liên tục không có chức năng điều khiển bằng tay do không có bánh răng như các loại hộp số khác. Thay vào đó, thông qua lẫy chuyển số, mô-men xoắn được tăng và giảm một cách hiệu quả. Đối với những mẫu xe không có lẫy chuyển số, chúng được trang bị chế độ S, L thay thế bằng các tính năng nêu trên.

Cách sử dụng hiệu quả hộp số CVT (Nguồn: Sưu tầm)

Những lưu ý khi lái xe hộp số vô cấp

Để có thể lái xe an toàn hơn, chúng ta cần lưu ý một số kinh nghiệm hữu ích dưới đây.

Duy trì đầu vào van tiết lưu ổn định

Lưu ý đầu tiên khi sử dụng hộp số vô cấp vô cấp là duy trì ga vào đều đặn để tiết kiệm nhiên liệu và hạn chế căng thẳng cho hộp số cũng như động cơ. Vì nếu đầu vào của bướm ga không ổn định sẽ ảnh hưởng đến việc sang số và chuyển động của xe.

Không đặt chân lên bàn đạp phanh

Đặt chân lên bàn đạp phanh khi lái xe sẽ làm mòn má phanh, gây căng thẳng cho động cơ. Do đó, người lái nên tránh đạp phanh để tiết kiệm nhiên liệu và hạn chế phanh gấp.

Hạn chế phóng nhanh, vượt ẩu

Lưu ý tiếp theo khi điều khiển ô tô chạy liên tục là hạn chế phóng nhanh, vượt ẩu gây tốn xăng, sinh lực và nhanh hỏng hộp số.

Lưu ý khi lái xe với hộp số CVT để đảm bảo an toàn (Nguồn: Sưu tầm)

Chuyển hộp số sang trung tính bất cứ khi nào có thể

Người lái nên chuyển hộp số CVT về số 0 khi xe dừng đèn đỏ hoặc tắc đường để giúp hạn chế tiêu hao nhiên liệu.

Xuống dốc nhẹ nhàng

Yếu tố cuối cùng để sử dụng hộp số vô cấp liên tục một cách hiệu quả là bạn không cần phải tăng tốc nhanh chóng khi xuống dốc. Điều này gây áp lực và căng thẳng cho hộp số, gây hỏng hộp số và lãng phí nhiên liệu.

So sánh hộp số ly hợp kép và cvt trên xe ô tô

Hộp số ly hợp kép trên ô tô và hộp số vô cấp CVT đều là hộp số tự động nhưng nhiều người tiêu dùng khó lựa chọn. Việc so sánh hộp số ly hợp kép và hộp số cvt sẽ gợi ý cho người dùng lựa chọn loại hộp số phù hợp thông qua những đánh giá khách quan về ưu nhược điểm của từng loại hộp số.

Hộp số ô tô là bộ phận truyền công suất từ động cơ đến hệ truyền động dựa trên cơ chế thay đổi tỷ số truyền, thay đổi mô men xoắn tới các bánh xe giúp tăng giảm tốc độ cho xe. Hiện nay, có hai loại hộp số tự động là hộp số tay và hộp số tự động. Trong số các loại hộp số tự động, hộp số ly hợp kép và hộp số CVT là hai loại hộp số phổ biến. Cấu trúc và lịch sử của hai loại hộp số này là khác nhau. So sánh hộp số ly hợp kép và hộp số vô cấp CVT để tìm ra sự khác biệt giữa hai loại hộp số này.

Hộp số ly hợp kép trên ô tô

Khái niệm

Hộp số ô tô ly hợp kép (DCT) là một hệ thống truyền động trên xe sử dụng hai ly hợp riêng biệt như hộp số tay. Trong đó, mỗi ly hợp chịu trách nhiệm về số chẵn và số lẻ. Chúng hoạt động độc lập với nhau, ở tốc độ nào bộ ly hợp sẽ tự động nhận và chuyển số.

Hộp số ly hợp kép trên ô tô (Nguồn: Sưu tầm)

Thiết kế hệ thống này trông giống như hai hộp số tay riêng biệt với bộ ly hợp tương ứng và hoạt động như một bộ phận. Áp dụng cho ô tô và xe tải, DCT hoạt động giống như hộp số tự động, không yêu cầu người lái phải nhập số để sang số.

Hộp số ly hợp kép ô tô đầu tiên được sản xuất là hộp số tự động Easidrive được sử dụng trên mẫu xe cỡ trung Hillman Minx vào năm 1961. Vào cuối những năm 2000, hộp số DCT ngày càng trở nên phổ biến và thay thế hộp số tự động thủy lực ở nhiều mẫu ô tô khác nhau.

Lịch sử

Năm 1939, kỹ sư người Pháp Adolphe Kégresse đã phát minh ra hộp số ly hợp kép. Hộp số này được thiết kế để sử dụng trong xe tải và xe hơi. Tuy nhiên, người kỹ sư đã hết ngân sách trước khi có thể phát triển một mô hình hoạt động.

Bộ Easidrive là một trong những DCT được sản xuất đầu tiên. DCT này được phát triển vào cuối những năm 1950 bởi Smiths Industries và Rootes của Anh. Easidrive sử dụng hai bộ ly hợp điện từ cùng với thiết bị điện tử tương tự và nhiều loại nam châm điện để thực hiện chuyển số. Easidrive được cung cấp dưới dạng tùy chọn trên một số mẫu nhất định. Tuy nhiên, hầu hết người dùng chọn sử dụng hộp số tay thông thường.

Sau này, hộp số ly hợp kép được sử dụng rộng rãi trên các dòng xe thể thao cao cấp của các hãng xe hàng đầu thế giới.

Thiết kế

Nguyên lý cơ bản của hộp số ly hợp kép trên ô tô là một ly hợp truyền động cho các bánh răng chẵn và ly hợp kia truyền các bánh răng lẻ. DCT có thể đặt trước một số lẻ trong khi bàn trượt được đẩy sang số chẵn và ngược lại. DCT có thể chuyển số nhanh hơn nhiều lần so với hộp số tay. Bằng cách điều chỉnh thời gian hoạt động của một khớp ly hợp để khớp với thời điểm chính xác ngắt khớp ly hợp kia, DCT có thể sang số mà không làm gián đoạn quá trình cung cấp mô-men xoắn tới các bánh xe.

Thiết kế hộp số ly hợp kép trên ô tô (Nguồn: Sưu tầm)

DCT sử dụng hộp ly hợp (theo hộp số tay), thay vì bộ biến mô được sử dụng bởi hộp số tự động truyền thống. Bộ ly hợp DCT ướt hoặc khô được sử dụng rộng rãi cho xe máy. Ly hợp ướt được ngâm trong dầu để làm mát bề mặt. Do đó, trong các ứng dụng có tải mô-men xoắn cao hơn, ly hợp ướt thường được sử dụng.

Hộp số ly hợp trên ôtô có thể phân loại theo:

• Hầu hết các DCT ô tô sử dụng hai ly hợp đồng tâm nằm trên cùng một trục với bánh đà. Do đó, hộp ly hợp bên ngoài có đường kính lớn hơn hộp ly hợp bên trong.
• Nhiều DCT cho máy kéo sử dụng cách sắp xếp tương tự. Trong đó, các ly hợp nằm trên cùng một trục của bánh đà. Sự khác biệt là các ly hợp ở các vị trí khác nhau trên trục này và có kích thước gần giống nhau.
• Đặt hai cá bố mẹ có cùng kích thước cạnh nhau. Phương pháp này yêu cầu hai trục đầu vào cạnh nhau và được dẫn động từ trục khuỷu bằng bánh răng.

Hộp số vô cấp CVT

Khái niệm

CVT là hộp số tự động có thể thay đổi liên tục thông qua một loạt các tỷ số truyền tuần tự. Tính linh hoạt của hộp số CVT cung cấp nhiều loại điều khiển tùy chỉnh, cho phép động cơ chạy ở tốc độ vòng tua máy không đổi khi xe di chuyển ở các tốc độ khác nhau.

CVT được sử dụng trong ô tô, máy kéo, xe máy, xe trượt tuyết, xe đạp. Loại CVT phổ biến nhất sử dụng hai ròng rọc được nối với nhau bằng dây đai hoặc xích.

Lịch sử

Năm 1879, Milton Reeves đã phát minh ra hộp số vô cấp liên tục CVT để sử dụng trong xưởng cưa. Năm 1896, Reeves bắt đầu lắp đặt hệ thống truyền động này trên ô tô của họ, và hộp số CVT của Reeves cũng được một số nhà sản xuất khác sử dụng.

Hộp số CVT (Nguồn: Sưu tầm)

Thiết kế

Không dựa vào các bánh răng, CVT hoạt động trên một hệ thống dây đai cho phép thay đổi liên tục, gia tăng. Cấu tạo của hộp số vô cấp liên tục bao gồm:

• đai truyền thép
• Puli truyền động (puly đầu vào) được kết nối để nhận momen xoắn từ động cơ
• Kết nối đầu ra hộp số ròng rọc thụ động (ròng rọc đầu ra)

Ròng rọc CVT là một hệ thống ròng rọc có đường kính thay đổi. Hệ thống ròng rọc này được tạo bởi 2 hình nón tạo thành một góc 20 độ, với các đỉnh quay vào nhau. Một nửa ròng rọc cố định, nửa còn lại trượt trên trục. Do đó, hai nửa ròng rọc này có thể thay đổi khoảng cách bằng cách di chuyển lại gần hoặc xa nhau hơn.

Quý khách hàng có thể so sánh hộp số ly hợp kép và hộp số vô cấp CVT trên xe ô tô bằng bảng so sánh dưới đây:

Hộp số ly hợp kép trên ô tô là một dạng truyền động mới và phổ biến trong thời gian gần đây. Hộp số này là sự kết hợp của hai hộp số sàn phụ trách từng số lẻ và số chẵn. Ưu điểm và nhược điểm của hộp số ly hợp kép là vận hành đơn giản, sang số nhanh, chính xác và sinh lực kép phù hợp với điều kiện vận hành của xe. Tuy nhiên hộp số dễ bị quá nhiệt, giá thành khá cao.

hộp số vô cấp liên tục có nguyên lý làm việc đơn giản, được sử dụng rộng rãi trên các dòng xe đời mới do nhỏ gọn, giá thành rẻ. Tuy nhiên, hộp số này cũng tồn tại một số nhược điểm mà người dùng cần cân nhắc như chi phí bảo dưỡng cao, xe ồn và không chịu được mô-men xoắn cao.